پیش یابی اثر گرمایش جهانی در قلمروهای زیستی (مطالعۀ موردی: نیمۀ شرقی زاگرس میانی و غرب بیابان مرکزی ایران)

امروزه تغییر اقلیم از شایع ترین مباحث علمی و حتی سیاسی- اجتماعی است. گرمایش جهانی علاوه بر افزایش متوسط دمای جهانی به تغییر در میزان، نوع و الگوی توزیع مکانی و زمانی بارش منجر می شود و خواهد شد. تغییر در مؤلفه های رطوبتی و حرارتی به منزلۀ ورودی های دستگاه نظام مند طبیعت در محیط های جغرافیایی مختلف، به این معنی است که باید منتظر عواقب وخیم دستکاری های انسان در سامانۀ طبیعت بود. یکی از آثار تغییر این مؤلفه ها، متأثرشدن انواع زیست سامانه ها، جابه جایی مرز قلمروهای حیاتی و زیستگاه های مختلف و اختلال در تعادل های موجود خواهد بود. در این پژوهش به مطالعۀ اثر گرمایش جهانی در قلمروهای زیستی محدودۀ نیمۀ شرقی زاگرس میانی و غرب بیابان مرکزی ایران در سال های 2050، 2075 و 2100 بر اساس تعریف قلمرو زیستی هولدریج پرداخته شده است. برای پیش بینی تغییرات دما و بارش از دو سناریوی پرکاربرد a2 و b2 و چهار مدل گردش عمومی جو شامل ukhadcm3، echo-g، giss-eh و gfdlcm20 بهره گرفته شد. نتایج تحقیق نشان می دهد گرمایش جهانی سبب کاهش تنوع قلمروهای زیستی این محدوده در دهه های آتی خواهد شد. در این میان قلمروهای زیستی در مناطق کوهستانی بیشترین تأثیر را از گرمایش جهانی می پذیرند. همچنین به واسطۀ تشدید فرایندهای بیابان زا، پیشروی مرز مناطق بیابانی و بیابان های بوته زار به سمت دامنه های شرقی زاگرس قابل توجه خواهد بود.